Begraafplaats Austerlitz

Je rijdt er gemakkelijk voorbij, de begraafplaats in Austerlitz. Verscholen in het groen ligt de begraafplaats van de Protestantse Gemeente De Hoeksteen. De begraafplaats is eenvoudig van opzet: toegangspoort, een baarhuisje links achter het hek en een mededelingenbord. Een hoofdpad met aan weerszijden zijpaden waarlangs de graven liggen, deelt de begraafplaats in tweeën. ‘Onze begraafplaats is klein en ligt midden in het bos. Dat maakt deze plek zo uniek. De rust en eenvoud treffen je op het moment dat je het hek doorkomt’, staat op de website van De Hoeksteen te lezen.

Foto’s Mary Kuiper

Grenzend aan het baarhuisje is een klein museumveld ingericht met bewaarde historische grafstenen. ‘Hier rusten vader en moeder. A Jansen – M Polman’, vermeldt het bordje aan het hekje rond een aantal graven. Verder nog wat verdwaalde stenen. Een mooi initiatief, de stenen hadden ook in de afvalcontainer gegooid kunnen worden.

Hier rusten vader en moeder. Foto Bartho Hendriksen

Na het overlijden van Arnoud Jan de Beaufort (1799-1866) schonk zijn weduwe Anna Aleida in 1871 een stuk grond om een begraafplaats aan te leggen aan de Oude Postweg te Austerlitz. Later heeft de kerk nog tweemaal een stuk grond gekregen om de begraafplaats uit te breiden.
Op 9 januari 1871 werd aan Burgemeester en Wethouders van Zeist toestemming gevraagd om de begraafplaats te mogen aanleggen. Hoewel er geen datum bekend is, moet de toestemming kort erna gegeven zijn. De begraafplaats kwam ongeveer op de plek waar F. A. Hubert (1781-????) in 1827 zijn vrouw mocht begraven. De precieze plaats van dat graf is niet bekend. Wel is de steen gevonden. Deze ligt nu bij het baarhuisje. Op de steen staat: ‘anno i. c. 1827, in naam der heilige drie-eenheid, begraafplaats der familie F. A. Hubert, hier rust vrouwen Sarah Charlotte Hubert, geboren den 12 november 1771, overleden den 1 november 1827.’

Baarhuisje
Ook het geld voor het baarhuisje is geschonken door de familie De Beaufort. Aanvankelijk was het geld bestemd voor de reparatie van het halve dak van het kerkgebouw – dat we nu kennen als het Beauforthuis – plus twee kerkbanken. Op 21 oktober 1872 werd de bestemming van het geld gewijzigd in het bouwen van een baarhuisje. Waarschijnlijk is het baarhuisje tegen het begin van 1873 gebouwd. Het oudste deel van de begraafplaats en het baarhuisje zijn gemeentelijk monument.

Begrafenissen 1871-2021
Tussen 1871 en 1921 werden totaal 357 begrafenissen waaronder 220 kinderen (40 doodgeboren kinderen, 71 kinderen tot 3 maanden, 50 kinderen tot een jaar en 50 kinderen vanaf een jaar).
Tussen 1921 en 1971 totaal 331 begrafenissen waarvan 68 kinderen.
Tussen 1971 2021 tot nu toe 374 begrafenissen waaronder 11

Er wordt de begraafplaats geen bijdrage gevraagd voor het onderhoud, dit in tegenstelling tot andere begraafplaatsen, de begraafplaats wordt bijna uitsluitend door vrijwilligers onderhouden.

Begraafplaats Austerlitz 1871 (links) en 2021 (rechts). Bron: Topotijdlijn.