Sion is voor ons een veilige stad
Aan de drukke N348 van Deventer naar Ommen ligt voorbij Diepenveen de afslag naar de Abdij Sion. Een lange oprijlaan brengt je naar het parkeerterrein van Klooster Nieuw Sion, zoals als de abdij vandaag de dag heet. Vandaar ga je te voet naar het klooster. ‘Urbs fortitudinis nostrae Sion’, de stad onzer sterkte is Sion, staat er boven de poort.
Eind 19de eeuw ontstond door de toename van het aantal monniken bij de trappistenorde in Nederland de wens tot de oprichting van een derde klooster. Al eerder waren de abdij Onze Lieve Vrouw van Koningshoeven in Berkel-Enschot en Maria Toevlucht in Zundert gesticht. Door toedoen van de Zwolse advocaat mr. Vos de Waal werd in 1883 voor de vestiging van een nieuw klooster boven de grote rivieren het landgoed Frieswijk geschikt gemaakt. Uiteindelijk bleek het terrein niet geschikt – het lag te dicht bij de stad Deventer – en de kloosterlingen weken uit naar een rustiger gebied ten zuiden van Wesepe.
Het nieuwe kloostercomplex werd gebouwd met hulp van de Deventer industriëlen Van der Lande en Ankersmit en werd rond 1890 betrokken. Architect Gerad ter Riele ontwierp het klooster in de neogotische stijl. Ter Riele (1833-1911) is met name bekend vanwege zijn ontwerpen van kerkgebouwen in de provincies Gelderland en Overijssel. Het complex was oorspronkelijk U-vormig en bestond uit de in elkaars verlengde liggende kloosterkerk en kapittelzaal met twee haaks daarop staande vleugels. In 1911 werd aan de zuidkant van dit complex het L-vormige poortgebouw met gastenverblijf en kapel gebouwd door de toenmalige abt. In 1935 werd het klooster een abdij: het enige cisterciënzerklooster boven de grote rivieren.
Opkomst en neergang
De geschiedenis van de abdij kende perioden van groei en bood in de Eerste Wereldoorlog onderdak aan kloosterlingen uit Achel in België, het moederklooster van Sion. De broeders van de abdij horen tot de cisterciënzers van de strikte observantie. Het getijdengebed is een herkenbare regel die bij het cisterciënzer leven hoort; zeven keer per etmaal bidden monniken samen in de kerk van de abdij.
Met de terugloop van het aantal katholieken in Nederland, slonk ook het aantal broeders. Het onderhoud van de gebouwen werd uiteindelijk een te grote last die niet meer te dragen was. Daarom vertrokken de monniken in 2015 naar Schiermonnikoog, voor een nieuwe start in de afgelegenheid. Een ander deel van de bewoners van Sion verhuisde naar de abdij van de trappisten in Westmalle (België). De gebouwen in Diepenveen werden verkocht aan de stichting Nieuw Sion, die de plek wil behouden als plaats van bezinning: Nieuw Sion.
Begraafplaats
Op het terrein werd rond 1890 op korte afstand van de kloosterkerk een begraafplaats ingericht. Het betreft een rechthoekig terrein omgeven door een beukenhaag. Het terrein wordt aan drie zijde omzoomd door bosachtig gebied, aan één zijde grenst het aan bouwland. In het midden van zowel de lange noord- als de korte oostzijde van de heg staat een betonnen kruis op een bakstenen voet. De sobere, identieke gietijzeren kruizen zijn in rijen geplaatst. De gietmal waarmee de ijzeren kruizen zijn vervaardigd is in het bezit van het klooster. Voor het betonnen kruis aan de noordzijde van de begraafplaats stond oorspronkelijk een gipsen Pieta.
Op het kerkhof liggen 88 monniken – elf rijen van acht graven – begraven die leefden en stierven in de abdij. Op de naamplaatjes op de kruisvormige graftekens staan verschillende aanduidingen. Voor de kloosternaam staat te lezen of een monnik pater (afgekort met hoofdletter P, dat wil zeggen tot priester gewijd) of broeder (afgekort met Br) was. Achter de kloosternaam kan nog een aanduiding staan zoals jubilaris (iemand die zo lang in het klooster woonde dat hij een jubileum vierde), titularis (een monnik die een bijzondere titel had zoals prior of subprior) of familiaris (iemand die niet kan voldoen aan de vereisten om monnik te worden, maar wel deelnam aan het kloosterleven).
Voor de meeste monniken was de dood eerder een goed vooruitzicht dat een schrikbeeld. Omdat de begraafplaats vol is, worden de monniken na hun overlijden begraven op het kerkhof van het ‘grootmoederklooster’ in Westmalle(België). De stichting Nieuw Sion heeft de zorg voor het kloosterkerkhof op zich genomen.
Begraven in Westmalle
Kloosterkerkhof Nieuw Sion
Vulikerweg 6
7431 AJ Diepenveen
Informatiepanelen klooster Nieuw Sion