‘Bijzondere Begraafplaats Staverden. Alleen voor inwoners van Staverden en Leuvenum’, meldt een bord voor het toegangshek. Een eerste hek naast het kerkgebouw geeft toegang tot een bospad dat naar de officiële ingang van het kerkhof leidt.
De kapel Staverden — ook wel het kerkje Staverden genoemd — werd in 1875 gebouwd als opvolger van een houten voorganger uit 1866. Het is een eenvoudige, neogotische zaalkerk met een lage toren en een houten klokkenstoel. Kapel en tegenoverliggende kosterswoning liggen aan de rand van het landgoed Staverden (733 ha) dat ingeklemd ligt tussen Elspeet, Uddel, Speuld en Garderen.
Landgoed
Graaf Reinoud I van Gelre liet in 1290 een stenen huis bouwen. Hij had er grootse plannen mee, wilde de nederzetting uit laten groeien tot een flinke stad en regelde alvast stadsrechten bij de Habsburgse koning. Veel verder kwam het echter niet. Tot op de dag van vandaag bestaat Staverden uit een kasteel en enkele bijgebouwen. In de buurtschap wonen dertig mensen in verspreid liggende huizen.
Begraafplaats
Het kerkhof achter de kapel werd in 1930 aangelegd in opdracht van Frederik Bernard s’Jacob (1850-1935). Hij was een liberaal politicus en bekleedde diverse openbare ambten waaronder van 1893 tot 1906 het burgemeesterschap van Rotterdam. In 1905 kocht hij het landgoed Staverden, waar hij het landhuis liet verbouwen tot een kasteel in jugendstil. Hij bracht het landgoed Staverden verder tot ontwikkeling door ontginning van woeste gebieden. Hij overleed in maart 1935 op 84-jarige leeftijd op kasteel Staverden maar werd begraven op de Algemene Begraafplaats Crooswijk in Rotterdam.
Staverden en Leuvenum
De begraafplaats was een ontwerp van Klaas Cornelis van Nes. Deze tuinarchitect had in 1917 het park Berg en Bos bij Apeldoorn ontworpen. Ook de begraafplaats aan de Eperweg in Nunspeet is volgens zijn plannen aangelegd.
Het kerkhofje bestaat uit ca. 130 graven en alleen inwoners van Staverden en Leuvenum mogen hier worden begraven. Leden van de familie s’Jacob vormen samen met enkele andere (adellijke) families een uitzondering op deze regel. Ook de dorpsonderwijzer G. Poolen en zijn vrouw die tot hun dood in Ermelo woonden, zijn hier begraven.
Op 19 maart 1930 werd Johanna Maria Huysdens (1868-1928), echtgenote van J.J.M. van Bommel, als eerste op het kerkhof begraven. Ze was in 1928 overleden en in Elspeet begraven. Twee jaar later werd zij overgebracht naar het nieuwe kerkhof in Staverden. Van Bommel was tuinman en de enige katholieke werknemer op het landgoed; op hun beider graven staat RIP (Requiescat in pace = Rust in vrede) gebeiteld.
Groen paradijs
De begraafplaats oogt als een groen paradijs(je) met vooral veel naaldbomen. Het terrein bestaat uit vier ongelijke vakken, twee links en twee rechts van het hoofdpad. Het hoofdpad eindigt bij het beeld van Le Chagrin (= Het Verdriet), een kopie van het beeld dat op Père Lachaise in Parijs staat. Het beeld werd hier geplaatst door Frederik Bernard s’Jacob.
Rond het verkorte dwarspad liggen enkele grote familiegraven. Aan het einde van het pad staat een grote steen ‘Ter herinnering aan H.Th. s’Jacob en E.J. s’Jacob-Van de Leeuw. ‘Hun grote liefde voor Staverden en zijn bewoners en het vele dat zijn volbrachten gedurende meer dan 50 jaar leeft in ons aller harten voort.’ Herman Theodoor s’Jacob (1883-1962) was de zoon van Frederik Bernard s’Jacob. Naast grootgrondbezitter was hij een van de oprichters van het Geldersche Landschap.
Bron: o.a. Goossen van de Bosch, Staverden, de kleinste stad van de wereld (2012).
Geef een reactie